Work and travel programını Türkiye’de gerçekleştirmeye yetkili, 28 şirket bulunmaktadır. 28 work and travel şirketinin de sunduğu program ve hizmetler, Amerika Dışişleri Bakanlığının belirlediği program ve hizmetlerdir. Programın gerçekleşmesini sağlayan sponsorların da katılımcılara standart olarak sunması gereken bazı zorunlu hizmetler vardır. Bu hizmetlere yazının ileriki bölümlerinde değineceğiz. Firmaların web sitelerinde yazan bir çok hizmet, sponsorların zorunlu olarak sunmak zorunda olduğu hizmetlerdir. İş yerleştirme, konaklama yardımı, 7/24 ulaşılabilirlik desteği gibi. Bu yüzden en iyi work and travel şirketi hangisidir diye sormak yanlış cevaplar bulmamıza sebep olabilir. Bu yazımızdaki amaç, size work and travel en iyi şirket listesi sunmak değil, istediğiniz şekilde size work and travel en iyi şirket seçiminizde yardımcı olacak rehber sunmaktır.
Tabi ki böyle bir şey yapmayın…Çağımızın en görece olarak en üzücü olaylarından birisi de artık kararlarımızı alırken bizim adımıza makinelerin karar vermesi veya onlara karar aşamasında aşırı derecede bağımlı olmamızdır. Size bir deneyim sunacak olan work and travel programını, google’da aratarak seçim yapmanız gerçekten çok üzücü bir durumdur. Bu aynı size iyi bir müzik deneyimi sunmasını istediğiniz yeni bir kulaklık için “en iyi kulaklık” yazıp aramanız gibidir. Size en iyi tatil deneyimi sunacak otel için “en iyi tatil” yazıp aratmak gibi. En iyi yemek deneyimini bulmak için “en iyi restaurantlar” yazmak gibidir. En iyi makarnayı ünlü bir tarife uygun yapabilirsiniz fakat bu size bir deneyim sunmaz, size beğenip beğenmeyeceğinizin garantisi olmayan bir makarna sunar, peki size başkalarının izinden gitmek haricinde bu deneyim ne kattı, ne öğrendiniz, ne kadar başarılı hissettiniz? Work and travel programını da google’da “en iyi work and travel şirketi” diye aratırsanız, şirketlerin manipüle ettiği bir ortamda kaybolacağınız, muhakkaktır. Bu yüzden yazının geri kalanını da dikkatlice incelemenizi rica ediyoruz.
Elbette kullanmalısınız, internetten work and travel şirketlerinin iletişim bilgilerini alın, şirketleri telefon ile arayın veya bilgilerinizi bırakın; onlar sizi arasın, katılımcı yorumlarını inceleyin, kolay manipüle edilebilecek ve şaibeli genel ortamlar olan forum siteleri ve facebooktan uzak durun. Mümkünse yüz yüze görüşme yapın, notlar alın, bu notları resmi sitelerden edineceğiniz bilgilerle kıyaslayın, başlangıç olarak bu adresten WAT hakkında resmi bilgilere ulaşabilirsiniz. Kesinlikle work and travel programının esas bilgilerine ulaşabileceğiniz bilgileri öğrenin. Tamamen objektif olarak hazırlanmış olan work and travel nedir adlı makalemiz, kaynak ve referanslar kısmıyla sizlere yardımcı olabilir.
Araştırmalarınıza yardımcı olması için work and travel en iyi şirket belirlerken kullanmanız gereken kriterleri sizler için sıralayalım. Bu kriterleri kullanıp kullanmamak ise tamamen size kalmış.
Work and travel programının yapısı, şirketten şirkete göre, öğrenciden öğrenciye göre değiştirilemez. Şirketler ve danışmanlar work and travel programına ek özellik getiremezler, bu şekilde pazarlayamazlar. Sponsorların kendilerine verdiği tanıtım seçeneklerinin dışına çıkamazlar, çünkü katılımcı kayıtlarını sponsor adına almaktadırlar. Ama maalesef şirketler daha fazla veya daha hızlı kayıt almak için programda olmayan özellikleri öğrencilere sunmakta, fiyatlarda kişiye göre fiyat belirlemekte, gold, premium, diamond, silver, programlar sunmaktadırlar. En iyi work and travel şirketi, programı eğip bükmeden, orjinal ve aslına sadık haliyle öğrencilere ileten şirkettir. Bu yüzden programın ne olduğunu, neler içerdiğini, çok iyi bilmelisiniz, bunun için Türkiye’deki work and travel şirket web sitelerini değil, ABD Dışişleri Bakanlığının resmi web sitelerini ve sponsorların web sitesini kullanın. Şirketlerle görüşmelerinizde bu bilgilerin dışına çıkan olursa dikkatli olmanızı tavsiye ederiz.
Work and travel programı kişisel bir programdır, size sunabilecekleri; sizin beklentinizle ilintilidir. Programın gerçekleştiği bölgeler, yapılabilecek işler, verilecek maaşlar, şartlar, kondüsyonlar hepsi belirlidir. Daha iyi bir şekilde anlatacak olursak, beklentilerinizi yukarı çeken şirketler beklentilerinizi gerçekleştirmek için ek hizmetler sunma yoluna gidebilirler. Başvuru döneminde size ne vaad edilirse edilsin, önemli olan bu söylemlerin siz Amerika’da iken gerçeğe dönüşmesidir. Work and travel programı maalesef gün geçtikçe kazanç konusu ile anılır hale geliyor. Şirketler programın iş ve para kazanma konusunu ön plana çıkararak, programı maddi değerler ile pazarlayan şirketlerden uzak durmanızı tavsiye ederiz.
Work and travel kültürel bir değişim programıdır. Çok net, kültürel bir değişim programı. Amerika’lı yerel halkla ilişkiler kurarken kendi kültürünüzü de tanıtacağınız, dil kabiliyetlerinizi pratik yapma imkanı bulabileceğiniz, bunu da gerçekten kültürü tamamen yaşayabilmeniz için bir işte çalışacağınız bir progarmdır. Programın aracını, amaç haline getirmeyin, şirketlerin de getirmesine müsade etmeyin. Programın verimi, kazanacağınız para ile değil, geçireceğiniz güzel anlar ve kendinize kattıklarınızla ölçülebilir.
Türkiye’de work and travel programına yaklaşık 5500 öğrenci katılmaktadır. Kabaca firma başına 200 öğrenci düşmektedir. Kimi firmalar 1000 ve üzeri gönderirken 100 civarı öğrencisi bulunan şirketler de vardır. Firmaların yetkilileri belirli zamanlarda bir araya gelirler, sektörün sorunlarını tartışırlar ve ortak kararlar alabilirler. Hiç bir acentenin work and travel vizesinde diğerine karşı bir avantajı yoktur. Hiç bir şirketin elçilikte bir tanıdığı, size daha rahat vize aldıracak bir sistemi, bağlantısı yoktur. Şirketlerin vize başarılarını etkileyen nihai ve tek kriter kayıt aldıkları öğrencilerin profilleridir. Bir katılımcı, programa katılmaya yeterli seviyede bir İngilizce’ye sahipse, programın mantığını ve kurallarını anlamış ise, nerede – ne iş yapacağını, nasıl hareket etmesi gerektiğini biliyorsa ve bunları ifade edebiliyorsa, akademik olarak başarılı bir öğrenciyse vize alma şansı yükselecektir. Bir sponsor veya şirkete kayıtlı olmak sizi daha iyi bir vize adayı yapmaz. Aksini söyleyen bir şirkete ve bu şekilde bir söyleme şahit olduysanız bunu A.B.D. Elçiliğine derhal bildirmenizi rica ederiz.
Teknolojik olarak bilişim çağımızda verilerinizin paylaşılması başınıza gelebilecek en kötü olaylardan biridir. Firmalardan ısrarla veri koruma politikalarını görmek istediğinizi söyleyin. Anlaşma ve sözleşemlerde bu konunun işlenip işlenmediğini sorun. Kişisel verilerinizin nasıl korunduğunu bilmek hakkınızdır, kişisel verilerinizi korumak da şirketlerin yasal görevidir. Bunu sağlayamayan veya size sadece sözlü olarak bilgi veren, “koruyoruz koruyoruz rahat ol sen” diyen firmalardan uzak durunuz. Firmaların bu tür koruma politikalarını web sitelerinde de bulabilirsiniz. Kişisel verilerin korunma kanununa uygun hareket etmeyen ve verilerinizin gizliliğini taahhüt edemeyen şirketlerden uzak durmanızı tavsiye ederiz.
Siz internette gezinirken, araştırma yaparken bilginizi verdiğiniz kuruluş bir work and travel şirketi dahi olmayabilir. Work and travel şirketlerinin kayıt ofisi gibi çalışırlar ve aracılık işine aracılık ederler. En tehlikeli sularda bulunuyorsunuz çünkü ne olduğunu bile bilmiyorsunuz. Belirli bir ücret karşılığında kişisel verileriniz bir work and travel firmasına satıldı bile. Üstelik sub-agent denilen alt acenta sistemi work and travel programında kesinlikle yasaktır. Yani bir sponsorla doğrudan çalışmayan şirketler work and travel programına öğrenci kaydedemez, işlem yapamaz, iş ayarlayamaz, sizin için bir işlem yapamazlar.
Peki böyle bir olayın içerisinde olduğunuzu nasıl anlarsınız? Aradan aracıyı nasıl kaldırırsınız? Elbette sponsorlara yazarak. Sponsora kayıt olduğunuz şirketi yazın, o şirketle çalışıp çalışmadığını sorun. Sponsorlara mail atarak çok kısa süre içerisinde dönüş alabilirsiniz. Sizlere, çalıştıkları şirketin bilgilerini vereceklerdir. Work and travel yapmadığı halde başka bir şirketin alt şirketi, kayıt ofisi gibi çalışan firmalar kanunen suç işlemektedir.
Önemli uyarı: bir çok firmanın web sitesi veya google reklamında yazdığı “work and travel kayıt merkezi” diye bir merkez yoktur. “Work and travel” adında bir mekan, bir işletme de yoktur. Google haritalarda kendi adresini verip firma ismi olarak da “work and travel”,”work and travel şirketi” gibi isimler koyarak daha fazla öğrenciye ulaşmaya çalışan acenteler vardır. Bizce gereksiz ve etik olmayan bir eylem. Takdir sizlerin.
Elçilik tarafından work and travel yapma yetkisine sahip en az bir sponsorla anlaşmalı olan şirketlerin listesine buradan ulaşabilirsiniz. Bir çok firmanın iddia ettiği ve web sitelerinde duyurduğunun aksine bu liste güvenilir şirketleri beyan etmez. Work and Travel yapan şirketleri gösterir. “A.B.D. Başkonsolosluğu listede bulunan acentelerin profesyonel becerilerinden ve itibarlarından sorumlu tutulamaz.” şeklinde özellikle beyan etmişlerdir. Elçilik bir acenteyi güvenilir olarak tanımlayamaz, sıfatlandıramaz. ABD Elçilik ve konsolosluğunun böyle bir yetkisi yoktur. Elçilik ve konsolosluk şirket tavsiyesinde de bulunmaz. Sadece programı destekler ve sürdürülebilir başarılı bir program arzular.
Bir marka şirketin ve çalışanlarının kendi hakkında söyledikleri değil, müşterilerinin onlar hakkında ne düşündüğüdür. Bir markayı veya hizmet sağlayıcısını diğerlerinden iyi yapan şey kendi haklarında iddia ettikleri değil, müşterilerin tecrübe ve deneyimleri sonucu oluşan kamuoyu ve düşüncelerdir. Bu yüzden work and travel şirketleri ile giden öğrencilerin ilgili yorumlarına itibar edebilirsiniz. Ekşi sözlük gibi göreceli olarak daha tarafsız yerlerden yorumları okuyabilirsiniz.
Son olarak work and travel programından keyif almaya bakın, şirketler de, sponsorlar da, elçilik görevlileri de, işverenler de, aileniz de bunun için gayret ediyor. Başvuru dönemi, şirketinizle en çok işinizin olduğu dönem, bu dönemde güzel bir iletişim kurun, pozitif olun ve sorumlu biri olarak şirketinize yardımcı olun. Yukarıda belirttiğimiz şartlarda seçeceğiniz şirket en iyi work and travel şirketidir, hangisini seçtiğiniz önemli değil, siz de en iyi öğrencisi olun!
Tercihlerinizde başarılar diliyor, harika bir yaz geçirmenizi diliyoruz.
Armada Grandee Work and travel ekibi.
